پرینت سه بعدی یکی از تکنولوژی‌های نوین و پیشرفته است که در سال‌های اخیر در بسیاری از صنایع و زمینه‌ها کاربرد دارد. این تکنولوژی امکان تولید اجسام سه بعدی با طراحی و مواد مختلف را با سرعت و دقت بالا فراهم می‌کند. پرینت سه بعدی بر اقتصاد نیز تاثیرات مثبت و منفی دارد. در ادامه به برخی از آن ها اشاره می‌کنیم.
تاثیرات مثبت پرینت سه بعدی بر اقتصاد:
- افزایش کارآفرینی و نوآوری: پرینت سه بعدی با کاهش هزینه‌ها، زمان و نیاز به تجهیزات پیشرفته، فضای مناسبی را برای کارآفرینان و نوآوران فراهم می‌کند. با استفاده از پرینت سه بعدی، می‌توان نمونه‌های اولیه، محصولات سفارشی و حتی قطعات پیچیده را به راحتی تولید و بازاریابی کرد.
- افزایش بهره‌وری و کارایی: پرینت سه بعدی با قابلیت تولید قطعات با دقت و کیفیت بالا، کاهش ضایعات، امکان تغییر طرح در طول فرآیند، امکان استفاده از مواد مختلف و … باعث افزایش بهره‌وری و کارایی در صنایع مختلف مانند هوافضا، خودروسازی، پزشکی، دندانپزشکی، جواهرسازی و … می شود.
- کاهش هزینه‌های حمل و نقل و گسترش تجارت: پرینت سه بعدی با قابلیت تولید قطعات در نزدیک‌ترین مکان به مصرف‌کننده، هزینه‌های حمل و نقل، گمرک، بسته‌بندی و … را کاهش می‌دهد. این امر باعث گسترش تجارت محلی و منطقه‌ای، کاهش آلودگی هوا، حفظ منابع طبیعی و … می‌شود.
تاثیرات منفی پرینت سه بعدی بر اقتصاد:
- کاهش شغل‌های سنتی: پرینت سه بعدی با قابلیت جایگزین شدن با روش‌های سنتی تولید، ممکن است منجر به کاهش شغل‌های مربوط به صنایع قالب‌گیری، ماشین‌کاری، ريخته‌گري، جوشكاري و … شود. این امر نيازمند آموزش دوباره نيروي كار در زمينه‌هاي جديد است.
- افزایش رقابت و تقلب: پرینت سه بعدی با قابليت كپي كردن آسان قطعات با كيفيت بالا، ممكن است منجر به افزايش رقابت نامنصفانه و تقلب در بازار شود. اين امر خطرات حقوقي، حق نشر، حق ثبت اختراع و … را به دنبال دارد.
- افزایش خطرات امنيتی: پرينت سه بعدی با قابليت توليد قطعات حساس يا خطير مانند سلاح, قطعات نظامی يا هسته‌ای، ممكن است منجر به افزايش خطرات امنيتی در جامعه شود. اين امر نيازمند قوانين و نظارات مناسب است.
پرینت سه بعدی یک تکنولوژی نوین و جذاب است که در آینده به صورت گسترده تر و پیشرفته تر از آن استفاده خواهد شد. به عنوان مثال، در آینده ممکن است بتوان با پرینت سه بعدی رگ‌های مصنوعی، زیورآلات توری شکل از طلا و نقره، قطعات پیچیده و دقیق صنعت هوا و فضا و حتی بافت‌های زنده را ساخت همچنین پرینت سه بعدی می‌تواند به کاهش هزینه‌ها، زمان و مصرف منابع در صنایع مختلف کمک کند.
پرینت سه بعدی یک صنعت رو به رشد است که بازار آن در حال گسترش است. براساس گزارش ۳DHubs، در سال ۲۰۱۹ بیش از ۱.۱ میلیارد دلار روی استارتاپ‌های این حوزه سرمایه‌گذاری شده است و پیش‌بینی می‌شود که تا سال ۲۰۲۴ بازار پرینت سه بعدی به ۳۵.۶ میلیارد دلار برسد.
اروپا و آمریکای شمالی همچنان پیشرو در این صنعت هستند، اما کشورهای دیگر نظیر چین نیز در حال رقابت با آن ها هستند.
پرینت سه بعدی چالش‌های خود را نیز دارد. برخی از این چالش ها عبارتند از: نقص فنی و خطای نرم‌افزار، نبود استانداردهای صنعت، نگرانی‌های محیط‌زیست، حقوق مالکیت فکری و قوانین، نبود نیروهای متخصص و آموزش دیده و عدم قابل اطمینان بودن کیفیت و قابل استفاده بودن محصولات.
پرینت سه بعدی در ایران
پرینت سه بعدی در ایران نیز مانند کشورهای دیگر در حال رشد و توسعه است. این تکنولوژی در ایران در برخی از صنایع مانند پزشکی، دندانپزشکی، مهندسی معکوس، آموزش و پژوهش، هنر و صنایع دستی، طراحی محصول و … کاربرد دارد. برخی از شرکت‌ها و مؤسسات ایرانی نیز در زمینه تولید و فروش پرینترهای سه بعدی و خدمات چاپ سه بعدی فعالیت می‌کنند.
با توجه به پتانسیل بالای پرینت سه بعدی در افزایش کارآمدی، کاهش هزینه‌ها، ارتقاء کیفیت و خلاقیت، پرینت سه بعدی می‌تواند در آینده یکی از تکنولوژی های اصلی انقلاب چهارم صنعتی در ایران باشد. البته برای رسیدن به این هدف، نیاز به حل چالش‌های موجود مانند نبود استانداردهای صنعت، نبود قوانین و مقررات مناسب، نبود نیروهای متخصص و آموزش دیده، نبود بازار مناسب و رقابت با کشورهای پیشرو در این زمینه وجود دارد.
